ცისტოცელე

ცისტოცელე არის პათოლოგია, რომლის დროსაც შარდის ბუშტისა და საშოს გამყოფი კედლის დასუსტება-გაწელვის გამო ადგილი აქვს შარდის ბუშტის საშოში შეჭრას. მას სხვაგვარად შარდის ბუშტის თიაქარს, შარდის ბუშტის პროლაბირებასაც უწოდებენ. ამ დროს ფაქტიურად საშოს წინა კედლის დაწევის გამო, შარდის ბუშტის სამკუთხედი და ყელი ნორმალური მდებარეობიდან ქვემოთ ინაცვლებს.

ეს პათოლოგია უმეტესად 40 წელს გადაცილებულ ქალბატონებთან აღინიშნება.

მისი მექანიზმი დაკავშირებულია მცირე მენჯის დიაფრაგმის იოგოვანი აპარატის გაწელვა-შესუსტებასთან. დაკავშირებულია მენჯის ძირის კუნთოვანი აპარატის ჰიპოტროფიასთან, რის გამოც საშოს წინა კედელი იბურცება. საშოს წინა კედლის გამობურცვის პარალელურად ხდება შარდის ბუშტის ცდომა და შარდის გამომყოფი მილის დამოკლება. ქვედა საშარდე გზების ტოპოგრაფიის ასეთი ცვლილებები განაპირობებს ცისტოცელეს სიმპტომებს. სიმპტომები: შარდის გამოყოფის გაძნელება ნარჩენ შარდთან ერთად, შარდის სტრესულ შეუკავებლობას მის სრულ შეუკავებლობამდე.

ცისტოცელეს გამომწვევი და ხელშემწყობი ფაქტორები

ცისტოცელეს განვითარების ძირითად მიზეზებს შორის აღსანიშნავია სამშობიარო ტრავმა შორისის გახეთქვით.

ხელშემწყობ ფაქტორებს შორის კი გამოიყოფა პაციენტის პროფესიული საქმიანობა, რომელიც დაკავშირებულია დიდ ფიზიკურ დატვირთვასთან. მუცლის პრესსა და მენჯის ძირზე, გადამეტებული დაძაბვა, მშობიარობის პროცესში, ქრონიკული შეკრულობისას, სიმძიმეების აწევისას, ქრონიკული ხველისას და სხვა.

ეს პათოლოგია ძირითადად ასაკოვანი და მრავალჯერნამშობიარები ქალბატონების ხვედრია.

მცირე მენჯის ძირი წარმოდგენილია კუნთებისა და მყესების შრით, რომელიც სათანადო პოზიციაში აკავებს მენჯის ღრუს ოგანოებს.

იკავებს შარდის ბუშტს, საშვილოსნოს, მსხვილ და წვრილ ნაწლავებს. თუ ეს დამჭერი ქსოვილოვანი ძირი შესუსტდება და გაიწელება, მცირე მენჯის ღრუს ორგანოებიდან ზოგიერთი ქვემოთ გადაინაცვლებს, ან სხვის პროლაბირებას მოახდენს, გარკვეული გამობურცულობის სახით.

ცისტოცელეს განვითარების რისკფაქტორები

• მშობიარობა – ორსულობა და მშობიარობა ზოგადად ყველაზე ხშირი მიზეზებია ცისტოცელეს განვითარებისა. მშობიარობის დროს ხდება საშოს დამჭერი კუნთებისა და მყესების გადაძაბვა-გაჭიმვა, რაც ხელს უწყობს ნორმალურ პოზიციაში ორგანოთა შემაკავებელი ქსოვილის დასუსტება-გაწელვას.
• დაბერება – ცისტოლეს განვითარების რისკი იმატებს ასაკთან ერთად. რამეთუ მცირე მენჯის დიაფრაგმის გაწელვის ალბათობა იზრდება კუნთოვანი აპარატის დაბერება-შესუსტებისა და თანდათანობით განლევის გამო. ცისტოცელე ხშირად აღმოცენდება მენოპაუზის დროს, როდესაც ესტროგენების (ქალის სასქესო ჰორმონების) შემცველობა ორგანიზმში იკლებს. ესტროგენები ფიზიოლოგიურად უზრუნველყოფენ კუნთოვანი სისტემის ტონუსს.
• ჰისტერექტომია – საშვილოსნოს ამოკვეთა ხშირად იწვევს მცირე მენჯის ძირის კუნთოვანი შრის დასუსტებას.
• გენეტიკური ფაქტორები – ქალების გარკვეული ნაწილი შედარებით სუსტი შემაერთებელი ქსოვილით იბადება, რაც განაპირობებს კიდეც წინასწარგანწყობას ცისტოცელეს განვითარებისადმი. ამას ადასტურებს ის, რომ ყველა მრავალჯერნამშობიარებ ან დიდი ფიზიკური დატვირთვის მქონე ქალბატონს არ აღენიშნება დასახელებული პათოლოგია.

რჩევები

• ნუ აწევთ სიმძიმეებს. ტვირთი სწორად აწიეთ _ ძირითადი დატვირთვა გადაანაწილეთ ფეხებზე და არა ზურგსა და წელზე.
• ყურადღება მიაქციეთ კვების რაციონს. თუ შეკრულობისკენ გაქვთ მიდრეკილება, თავი შეიკავეთ უჯრედისით მდიდარი პროდუქტებისაგან. იმკურნალეთ და არ დაუშვათ შეკრულობა!
• არ მოწიოთ! არ დაუშვათ ხანგრძლივად ხველა. აუცილებლად იმკურნალეთ, თუ ეს სიმპტომი ან ბრონქიტი გაწუხებთ.
• აკონტროლეთ წონა. სხეულის მასის მომატება დაამძიმებს თქვენს მდგომარეობას.

როდის უნდა მიმართოთ ექიმს

მსუბუქი ფორმის ცისტოცელე სამედიცინო დახმარებას არ საჭიროებს.

საშუალო და მძიმე ფორმის დროს კი როდესაც ადამიანს აღენიშნება ქვემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომები, საჭიროა მიაკითხოთ ექიმს:

• დისკომფორტი შარდვისას,
• შარდის შეუკავებლობა,
• სიმძიმის შეგრძნება საშოსა და მცირე მენჯის არეში
• საშოს ნაპრალიდან მცირე გამობურცვა
• შარდის ბუშტის განმეორებითი ინფექციები
• ტკივილი სქესობრივი აქტის დროს საჭიროა ექიმის კონსულტაცია.

მკურნალობა მოიცავს:

•  სამკურნალო-პროფილაქტიკურ ვარჯიშებს მენჯის ძირის გასამაგრებლად;
• ესტროგენებით თერაპიას კუნთების ტონუსის ასამაღლებლად (აბები ან სპეციალური მალამოები ადგილობრივად).
•  ე.წ. ვაგინალური პესარიების – პლასტიკური ან რეზინის სპეციალური რგოლის ჩადგმას საშოში შარდის ბუშტის უკანა და ზედა პოზიციაში დასაფიქსირებლად. ამავე მიზნით ზოგჯერ ქალბატონებს დიდი ტამპონების გამოყენებასაც ურჩევენ.
• ქირურგიულ ჩარევას საშოს წინა კედლის გამაგრება–პლასტიკისათვის.

MMT ჰოსპიტალი გთავაზობთ ცისტოცელეს მკურნალობას მსოფლიო მედიცინის სტანდარტების შესაბამისი მეთოდებით. https://mmt.ge/doctor/davith-qharsimashvili/

დაგვიკავშირდით: 2 23 40 23